Τύποι Παχυσαρκίας

Η παχυσαρκία αναγνωρίζεται πλέον από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως μία χρόνια ασθένεια με σοβαρές επιπτώσεις. Οι σύγχρονες μελέτες στον τομέα της παχυσαρκίας έχουν καταφέρει να αποσαφηνίσουν με αρκετή ακρίβεια τους παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς που οδηγούν σε ανεξέλεγκτη αύξηση του σωματικού βάρους.

Ταξινόμηση Παχυσαρκίας – Δείκτης Μάζας Σώματος

Ως παχυσαρκία ορίζεται η υπερβάλλουσα αύξηση του σωματικού λίπους. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι μέτρησης και αξιολόγησης της παχυσαρκίας, γνωστότερη εκ των οποίων είναι η μέτρηση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ).
Ο ΔΜΣ, υπολογίζεται από το σωματικό βάρος σε κιλά, διαιρούμενο με το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα:
ΔΜΣ= kg/m^2
Οι τιμές που προκύπτουν ταξινομούν τα άτομα ως εξής (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας):
ΔΜΣ<18  Λιποβαρής
18.5 < ΔΜΣ < 25  Φυσιολογικό σωματικό βάρος
25 < ΔΜΣ < 30  Υπέρβαρος
31 < ΔΜΣ < 35  Παχυσαρκία 1ου βαθμού
35 < ΔΜΣ < 40  Παχυσαρκία 2ου βαθμού ΔΜΣ > 41  Παχυσαρκία 3ου βαθμού
Παρόλα αυτά, για να αξιολογηθούν οι κίνδυνοι για την υγεία, λαμβάνονται υπόψιν και άλλοι παράγοντες, με κυριότερο την κατανομή του λίπους στο σώμα.
Ο ανθρώπινος λιπώδης ιστός έχει τρεις κύριες εντοπίσεις:
Υποδόριο λίπος που εντοπίζεται επιφανειακά κάτω από το δέρμα
Μυϊκό λίπος που βρίσκεται διάσπαρτο στους μύες
Σπλαχνικό λίπος που αποθηκεύεται στην περιοχή της κοιλιάς, γύρω από τα εσωτερικά όργανα, όπως είναι το ήπαρ, το πάγκρεας και οι νεφροί.
Από τις τρεις κατηγορίες αποθηκευμένου λίπους στο σώμα, η σπλαχνική εντόπιση αποτελεί την πιο επικίνδυνη, αφού σχετίζεται με σοβαρά μεταβολικά προβλήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.

Κεντρικώς εντοπισμένη παχυσαρκία

Η επίπτωση της κεντρικής (κεντρομελικής) παχυσαρκίας είναι πιο συχνή στο δυτικό κόσμο, εξαιτίας του συνδυασμού χαμηλής σωματικής δραστηριότητας και διατροφής υψηλής ενέργειας. Αποτελεί τον πιο επικίνδυνο τύπο παχυσαρκίας καθώς σχετίζεται με υψηλή συγκέντρωση σπλαχνικού λίπους.
Εκτός από το Δείκτη Μάζας Σώματος και τη λιπομέτρηση (δηλαδή τον καθορισμό του ποσοστού του λιπώδους ιστού), η διάγνωση του συγκεκριμένου τύπου παχυσαρκίας, περιλαμβάνει και τη μέτρηση της περιφέρειας μέσης. Για τις γυναίκες, μια τιμή περιφέρειας μέσης άνω των 88 cm θεωρείται αυξημένη, ενώ για τους άνδρες η αντίστοιχη τιμή είναι τα 102 cm. Οι δείκτες αυτοί παρουσιάζουν πολύ καλή συσχέτιση με πιο ακριβείς μεθόδους, όπως η μαγνητική & αξονική τομογραφία, συνεπώς θεωρούνται αρκετά αξιόπιστοι.
Η κεντρικού τύπου παχυσαρκία θεωρείται αιτιολογικός παράγοντας πολλών συνοδών της παχυσαρκίας νοσημάτων, όπως:
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
Δυσλιπιδαιμία
Υπέρταση
Λιπώδης νόσος ήπατος

Δευτερογενής Παχυσαρκία

Η δευτερογενής παχυσαρκία μπορεί να εμφανιστεί στο πλαίσιο ορισμένων υποκείμενων καταστάσεων, όπως:
Υποθυρεοειδισμός : Ο θυρεοειδής είναι ο μεγαλύτερος αδένας του ανθρώπινου σώματος και παράγει ορμόνες που σχετίζονται με το μεταβολισμό, δηλαδή με την παραγωγή και τη διαχείριση της ενέργειας στον ανθρώπινο οργανισμό. Εάν ο θυρεοειδής αδένας υπολειτουργεί και ελαττωθούν τα επίπεδα του βασικού μεταβολισμού (μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε κατάσταση ηρεμίας), μπορεί να επέλθει αύξηση του σωματικού βάρους, η οποία ωστόσο σπάνια ξεπερνά τα 5-8 κιλά.
Σύνδρομο Cushing : Ανάλογα με τον τύπο, το σύνδρομο αυτό οφείλεται σε υπερπαραγωγή της ορμόνης κορτιζόλης στον επινεφριδιακό φλοιό ή σε μακροχρόνια ληψη κορτιζόλης, ως μέρος κάποιας φαρμακευτικής αγωγής.
Φάρμακα : Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση παχυσαρκίας είναι η χρήση ορισμένων φαρμάκων, όπως συγκεκριμένα ψυχοτρόπα φάρμακα αλλά και ορισμένα φάρμακα για το σακχαρώδη διαβήτη.
Ψυχολογικοί Παράγοντες : Εκτός από την οικογενειακή προδιάθεση και τον τρόπο ζωής που συχνά διαμορφώνεται κατά την παιδική ηλικία, το άγχος και η αϋπνία μπορούν επίσης να προκαλέσουν αύξηση του σωματικού βάρους.

Πολυπαραγοντική ασθένεια

Όπως αναφέρθηκε η παχυσαρκία αποτελεί μία σύνθετη νόσο, η οποία μπορεί να οφείλεται σε περισσότερους από έναν παράγοντες. Η γενετική προδιάθεση, οι μεταβολικές διαταραχές, η λανθασμένη διατροφική συμπεριφορά και διάφορες κοινωνικο-πολιτισμικές επιδράσεις, όπως η εκπαίδευση και το κοινωνικό περιβάλλον, μπορούν σαφώς να συμβάλλουν, είτε μεμονωμένα είτε συνδυαστικά, στην αύξηση του σωματικού βάρους.

Αντιμετώπιση Παχυσαρκίας

Οι περισσότερες περιπτώσεις κλινικά σοβαρής παχυσαρκίας δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν αποκλειστικά με μεταβολή της διατροφής και σωματική άσκηση. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, έχει αποδειχθεί πως οι ανεπιτυχείς προσπάθειες συντηρητικής απώλειας των περιττών κιλών και η απογοήτευση που επάγουν, επιβαρύνουν το πρόβλημα, αντί να το επιλύουν. Η βαριατρική χειρουργική είναι η μοναδική μακροπρόθεσμα αποτελεσματική λύση για την οριστική αντιμετώπιση της κλινικά σοβαρής παχυσαρκίας.
Οι επεμβάσεις παχυσαρκίας έχουν βοηθήσει χιλιάδες ανθρώπους σε όλον τον κόσμο να αλλάξουν τη ζωή τους και να βελτιώσουν την υγεία τους.
Ενημερωθείτε πλήρως για όλες τις διαθέσιμες χειρουργικές επιλογές, καθώς και για τα κριτήρια επιλογής κάθε περίπτωσης. Κλείστε ένα ραντεβού στο Ιατρείο του Γενικού Χειρουργού Δρ. Χαράλαμπου Σπυρόπουλου. Ο Χειρουργός αποτελεί Εκλεγμένο μέλος του τετραμελούς Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρίας Παχυσαρκίας. (Ε.Χ.Ε.Π) και κατέχει πολυετή εμπειρία στη Χειρουργική Παχυσαρκίας, με την εκτέλεση εκατοντάδων βαριατρικών επεμβάσεων και επανεπεμβάσεων (certified bariatric surgeon).