Γαστρορραγία

Τι είναι η γαστρορραγία;

Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Χ. Σπυρόπουλος σημειώνει πως η γαστρορραγία ορίζεται ως η απώλεια αίματος από το στομάχι και εμπεριέχεται στις αιμορραγίες ανωτέρου πεπτικού συστήματος που περιλαμβάνει τον οισοφάγο, το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο. Πρόκειται για μια δυνητικά επικίνδυνη και εξαιρετικά επείγουσα ιατρική κατάσταση που χρήζει ενδονοσοκομειακής φροντίδας, λόγω των υψηλών ποσοστών θνητότητας που τη συνοδεύουν. Η πτώση του αιματοκρίτη και της αρτηριακής πίεσης δύναται να είναι ραγδαία και να διαταράξει γρήγορα την αιμάτωση ζωτικών οργάνων.
 

Που οφείλεται η γαστρορραγία;

Οι κυριότερες αιτίες της γαστρορραγίας περιλαμβάνουν τις ελκωτικές αλλοιώσεις του στομάχου από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, την ασπιρίνη και τα μη–στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ). Οι υπόλοιπες αιτίες στις οποίες αποδίδεται η γαστρορραγία συνοψίζονται ακολούθως:

    • Πεπτικό έλκος (Έλκος δωδεκαδακτύλου & Έλκος στομάχου)
    • Αιμοραγική γαστρίτιδα – οξέα έλκη
    • Κιρσοί οισοφάγου
    • Οισοφαγίτιδα
    • Σύνδρομο Mallory – Weiss
    • Διαφόρων ειδών νεοπλάσματα.

 

Ποια συμπτώματα συνοδεύουν τη γαστρορραγία;

Ανησυχητικά σημάδια θεωρούνται η υπόταση, η έντονη εφίδρωση, η ταχυκαρδία. Η ωχρότητα και η λιποθυμία / συγκοπή. Δεν παραπέμπουν αναγκαία σε γαστρορραγία, καθώς είναι κοινά συμπτώματα και άλλων παθήσεων, αποτελούν όμως αιτία για περεταίρω διερεύνηση. Τα προαναφερθέντα συμπτώματα συνήθως εκδηλώνονται όταν ο ασθενής αντιληφθεί την απώλεια αίματος.
Τα τυπικά συμπτώματα της γαστρορραγίας είναι τα εξής:

      • Μέλαινα κένωση. Το χαρακτηριστικό γνώρισμα του εν λόγω συμπτώματος είναι τα μαύρα και δύσοσμα κόπρανα που μοιάζουν με πίσσα, γεγονός που παραπέμπει σε αιμορραγία από το ανώτερο πεπτικό σύστημα (οισοφάγο, στομάχι, δωδεκαδάκτυλο). Η εμφάνιση τέτοιου είδους κενώσεων απαιτεί απώλεια τουλάχιστον 100-200 κ.ε. αίματος. Το χρώμα μπορεί να εμφανίζεται στις κενώσεις για αρκετές ημέρες. Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Χ. Σπυρόπουλος ωστόσο επισημαίνει πως μαύρες κενώσεις ενδέχεται να προέρχονται και από άλλα αίτια, όπως τη λήψη σιδήρου από το στόμα, τη λήψη αλάτων βισμουθίου και διάφορες τροφές (π.χ. σπανάκι, παντζάρια).
      • Αιματέμεση. Πρόκειται για έμετο που περιέχει ζωηρό κόκκινο έως καφετί αίμα. Συνήθως υποδηλώνει αιμορραγία μεγάλης έκτασης. Σε περίπτωση που η απώλεια αίματος είναι μικρότερη και το αίμα παραμείνει στο στομάχι για κάποιο χρονικό διάστημα, οξειδώνεται από το γαστρικό οξύ και αποκτά ένα καφετί χρώμα.
      • Αιματοχεσία. Η αιματοχεσία είναι συνήθως αποτέλεσμα αιμορραγίας του κατώτερου πεπτικού συστήματος. Ωστόσο στις περιπτώσεις μεγάλης αιμορραγίας από το ανώτερο πεπτικό, το αίμα κατευθύνεται αμέσως στο έντερο και δεν προλαβαίνει να οξειδωθεί. Σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής θα παρατηρήσει αίμα από το έντερο.
      • Άδηλη (κρυφή) αιμορραγία. – Δύνανται να συμβεί σε οποιοδήποτε σημείο του πεπτικού συστήματος και εντοπίζεται με ειδικό τεστ κοπράνων (αντίδραση Meyer). Η συνηθέστερη αιτία είναι κάποια νεοπλασία του πεπτικού συστήματος και η προοδευτική απώλεια αίματος οδηγεί σε σιδηροπενική αναιμία.

 

Πώς διαγιγνώσκεται η γαστρορραγία;

Η πλέον βασική εξέταση διερεύνησης της γαστρορραγίας είναι η γαστροσκόπηση. Το αποτέλεσμα της εξέτασης καθορίζει και την κατάλληλη θεραπεία.

 

Πώς αντιμετωπίζεται η γαστρορραγία;

Η αρχική προσέγγιση ενός ασθενούς με γαστρορραγία είναι η αιμοδυναμική του σταθεροποίηση με εισαγωγή στο νοσοκομείο, χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών, σταθεροποίηση των ζωτικών του σημείων και επί ενδείξεων η μετάγγιση αίματος. Ακολουθεί η προσπάθεια επίσχεσης της αιμορραγίας με ενδοσκοπικές τεχνικές. Μέσω της ενδοσκόπησης,  ένα μεγάλο ποσοστό των περιστατικών (περίπου το 70-80%) αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά (ενδοσκοπική αιμόσταση). Σε περιπτώσεις αθρόας αιμορραγίας που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω της γαστροσκόπησης, είναι αναγκαία η επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση.

 

Η γαστρορραγία μπορεί να απειλήσει την ανθρώπινη ζωή, για τον λόγο αυτόν η συνάντηση με τον ιατρό οφείλει να είναι άμεση.