Χειρουργική παραθυρεοειδών αδένων

Οι παραθυρεοειδείς αδένες έχουν μικρό μέγεθος (συνολικό βάρος 100-140 mg) και βρίσκονται στον τράχηλο, στην οπίσθια επιφάνεια του θυρεοειδούς αδένα. Στο 90% των ασθενών είναι 4, αλλά μπορεί να είναι λιγότεροι ή και περισσότεροι.

Ποια είναι η λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων;

Οι παραθυρεοειδείς αδένες συμμετέχουν στη ρύθμιση του ασβεστίου στον οργανισμό μέσω μίας ορμόνης που εκκρίνουν, την παραθορμόνη. Οι φυσιολογικές τιμές του ασβεστίου στο αίμα είναι 9-10.5 mg/dl. Το ασβέστιο εκτός από τη δομική του χρήση στα οστά, παίζει σημαντικότατο ρόλο και σε πολλές άλλες φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού. Η παραθορμόνη ρυθμίζει τη συγκέντρωση του ασβεστίου στο αίμα, αδρά δρώντας στα οστά (αυξάνει την απελευθέρωση) και στους νεφρούς (αυξάνει την επαναρρόφηση).

Τι είναι ο υπερπαραθυρεοειδισμός;

Ο όρος υπερπαραθυρεοειδισμός, αναφέρεται στην υπερβολική έκκριση παραθορμόνης. Μπορεί να είναι πρωτοπαθής (να αφορά δηλαδή πάθηση των παραθυρεοειδών αδένων) ή δευτεροπαθής και τριτοπαθής (να αφορά δηλαδή μία αντίδραση των παραθυρεοειδών αδένων σε άλλες παθήσεις).
Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός αποτελεί τη συχνότερη αιτία υπερασβεστιαιμίας στο γενικό πληθυσμό. Αφορά συνήθως γυναίκες άνω των 45 ετών.

Η αυτόνομη έκκριση παραθορμόνης από τους παραθυρεοειδείς αδένες μπορεί να οφείλεται σε:

• 80-85% μονήρες αδένωμα (ένας μοναδικός καλοήθης όγκος σε έναν παραθυρεοειδή αδένα)
• 12% υπερπλασία όλων των αδένων (αύξηση του όγκου και της λειτουργικότητας και των 4 αδένων)
• 1% καρκίνος παραθυρεοειδούς
• 3% πολλαπλά αδενώματα (πολλαπλοί καλοήθεις όγκοι σε περισσότερους του ενός παραθυρεοειδείς αδένες).

Ποια είναι η θεραπεία του υπερπαραθυρεοειδισμού;

Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος θεραπείας του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού είναι η χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος αδένα. Εάν υπάρχει υπερπλασία όλων των παραθυρεοειδών, τότε αφαιρούνται 3½ αδένες. Ο εναπομείνας παραθυροειδής αδένας μπορεί να μαρκαριστεί και να αφεθεί στη θέση του στον τράχηλο ή να τοποθετηθεί στο βραχίονα του ασθενούς, ώστε να υπάρχει ευκολότερη πρόσβαση εφόσον χρειαστεί στο μέλλον.
Η επέμβαση διενεργείται υπό γενική αναισθησία, με τομή ίδια με αυτή των χειρουργείων του θυρεοειδούς αδένα. Η χειρουργική τομή γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να ¨κρύβεται¨ στις φυσιολογικές πτυχές του δέρματος και η συρραφή του τραύματος γίνεται με ενδοδερμική ραφή (ραφή πλαστικής χειρουργικής).
Ο ασθενής παίρνει εξιτήριο από την κλινική, συνήθως εντός 24ώρου. Μετά το χειρουργείο, το ασβέστιο του αίματος προσροφάται από τα οστά προκαλώντας μία παροδική και αναμενόμενη υπασβεστιαιμία. Εαν ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα εξαιτίας της υπασβεστιαιμίας και παρά των συμπληρωμάτων ασβεστίου που λαμβάνει από το στόμα, η νοσηλεία μπορεί να παραταθεί για λίγες ημέρες παραπάνω και μέχρι να αποκατασταθεί η φυσιολογική ισορροπία του ασβεστίου.