Τι είναι ο Υπερπαραθυρεοειδισμός και πώς αντιμετωπίζεται;
Ο υπερπαραθυρεοειδισμός είναι το σύνδρομο που προκαλείται από υπερλειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων. Οι αδένες αυτοί είναι συνήθως τέσσερις, εντοπίζονται πίσω από τον θυρεοειδή αδένα και είναι υπεύθυνοι για τη ρύθμιση του ασβεστίου, μέσω της ορμόνης παραθορμόνη, που παράγουν. Ανάλογα με την αιτιολογία του, ο υπερπαραθυρεοειδισμός διακρίνεται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή.
Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός
Ο πρωτοπαθής υπερπαρθυρεοειδισμός οφείλεται κατά 80% σε αδένωμα εντοπισμένο σε κάποιο παραθυρεοειδή αδένα, σε ποσοστό 15-20% σε υπερπλασία και υπερλειτουργία και των 4 αδένων και σε ποσοστό περίπου 1% σε καρκίνο. Είναι σχετικά σπάνια νόσος και συνήθως αποτελεί τυχαίο εύρημα κάποιου εργαστηριακού ελέγχου.
Δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός
Ο δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός συνδυάζεται σχεδόν πάντα με υπερπλασία και των 4 αδένων. Είναι πιο συχνός σε άτομα με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Σπανιότατα, επί εδάφους υπερπλασίας των αδένων, κάποιος αδένας αυτονομείται με τη συνακόλουθη εμφάνιση του λεγόμενου τριτογενούς υπερπαραθυρεοειδισμού.
Συμπτώματα και διάγνωση
Η νόσος μερικές φορές διατρέχει ασυμπτωματικά και η διάγνωση γίνεται τυχαία. Τις περισσότερες φορές όμως, η συμπτωματολογία έχει τρεις άξονες:
- τις εκδηλώσεις από τα οστά
- τις νεφρικές εκδηλώσεις
- τις εκδηλώσεις από την υπερασβεστιαιμία, αυτή καθ’ αυτή
Θεραπεία
Η μόνη αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπιση του υπερπαραθυρεοειδισμού είναι η χειρουργική επέμβαση (αφαίρεση του πάσχοντος παραθυρεοειδούς αδένα) Η χειρουργική εξαίρεση προσφέρει άμεση ίαση του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού, υποχώρηση των συμπτωμάτων της νόσου και ομαλοποίηση της ποιότητας ζωής. Επιπρόσθετα, προλαμβάνονται απώτερες επιπλοκές της νόσου, όπως η οστεοπόρωση, νεφρολιθίαση και καρδιακή ανεπάρκεια.
Η επέμβαση της παραθυρεοειδεκτομής για μονήρες αδένωμα (που έχει εντοπιστεί με ειδικές εξετάσεις προεγχειρητικά), γίνεται με μια πολύ μικρή τομή στον λαιμό, οπότε αφαιρείται ο υπεύθυνος διογκωμένος σύστοιχος παραθυρεοειδής αδένας. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία και κατά την διάρκεια του χειρουργείου, η δραστική πτώση της τιμής της παραθορμόνης, εντός 10-20 λεπτών μετά την αφαίρεση του αδενώματος, επιβεβαιώνει την επιτυχία της επέμβασης.
Στον δευτεροπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό όπου η πάθηση οφείλεται σε υπερλειτουργία όλων των αδένων, η επέμβαση περιλαμβάνει την εκτομή του 90% των παραθυρεοειδών αδένων και την αυτομεταμόσχευση 50-70γρ παραθυρεοειδικού ιστού στο αντιβράχιο.
Σε περιπτώσεις παραθυρεοειδικού καρκινώματος απαιτείται ριζική ογκολογική εκτομή.
