Γιατί η παχυσαρκία είναι νόσος ;

Η επιδημική έξαρση της παχυσαρκίας σε παγκόσμιο επίπεδο έχει κινητοποιήσει την επιστημονική κοινότητα. Η παχυσαρκία πλέον θεωρείται αυτόνομη νόσος με υψηλή νοσηρότητα και απαιτεί άμεση και οριστική θεραπεία. Τα ολοένα αυξανόμενα ποσοστά εμφάνισης παχυσαρκίας και στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, επιβεβαιώνουν την εξέλιξη της πάθησης και σε εθνικό επίπεδο και επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα πρόληψης και θεραπείας.  Γιατί όμως η παχυσαρκία είναι αυτόνομη νόσος και μάλιστα εξαιρετικά επικίνδυνη;

Τι είναι η παχυσαρκία και πώς αναπτύσσεται ;

Ως παχυσαρκία ορίζεται η υπερβολική, πάνω από τα φυσιολογικά όρια, συγκέντρωση λίπους στο σώμα. Η βασική αιτία είναι η ανισορροπία στην πρόσληψη θερμίδων. Η υπερκατανάλωση φαγητού σε συνδυασμό με την υιοθέτηση καθιστικού τρόπου ζωής, αποτελούν τους κύριους μηχανισμούς δημιουργίας της παθογόνου αυτής κατάστασης. Πέραν των ανωτέρω, η παχυσαρκία ευνοείται και από διάφορους γενετικούς και ψυχολογικούς παράγοντες.

Για την καλύτερη ταξινόμηση και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, χρησιμοποιείται μία απλή κλίμακα εκτίμησης, η οποία υποδηλώνει το στάδιο παχυσαρκίας του ατόμου και λέγεται δείκτης μάζας σώματος. Ένα άτομο ορίζεται ως παχύσαρκο όταν ο δείκτης μάζας σώματος (ΒΜΙ) είναι :

• 31 < ΒΜΙ <3 5 = Παχυσαρκία 1^ου βαθμού
• 35 < ΒΜΙ < 40 = Παχυσαρκία 2^ου βαθμού
• ΒΜΙ > 41 = Παχυσαρκία 3^ου βαθμού

Η παχυσαρκία είναι νόσος  ;

Ήδη από το 2013, η Αμερικανική Ιατρική Ένωση (ΑΜΑ) έχει αναγνωρίσει την παχυσαρκία ως νόσο. Είναι πλέον σαφές πως αποτελεί αυτόνομη πάθηση με πολύπλοκους μηχανισμούς βλαπτικής επίδρασης σε όλα τα συστήματα και όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Η νόσος έχει ραγδαία εξέλιξη και συνδέεται με την ανάπτυξη πολυάριθμων ιατρικών προβλημάτων. Ως πολυπαραγοντική λοιπόν ασθένεια απαιτεί έγκαιρη και δραστική αντιμετώπιση.

Ποια νοσήματα σχετίζονται με την παχυσαρκία;

Οι άνθρωποι με παχυσαρκία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν σοβαρές συνοσηρότητες, με υψηλά επίπεδα ακόμη και θνησιμότητας. Η παχυσαρκία έχει στενή σύνδεση με:

• Αύξηση της αρτηριακής πίεσης (υπέρταση)
• Διαβήτη τύπου 2
• Καρκίνο (καρκίνος παχέος εντέρου, καρκίνος στομάχου)
• Υψηλή χοληστερόλη (δυσλιπιδαιμία)
• Αναπνευστική δυσλειτουργία
• Άπνοια στον ύπνο
• Εγκεφαλικά επεισόδια
• Καρδιαγγειακά επεισόδια
• Οστεοαρθρίτιδα
• Σεξουαλικές διαταραχές
• Ψυχικές ασθένειες (π.χ. κατάθλιψη)
• Κινητικές δυσκολίες

Η σύνδεση της παχυσαρκίας με άλλες νόσους, την καθιστά ένα ολοένα αυξανόμενο ορατό κίνδυνο που χρήζει αντιμετώπισης και κατάλληλης θεραπείας. Πλέον, υπάρχουν διάφορες μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, αρκεί το άτομο να αποδεχτεί την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, αναζητώντας βοήθεια.

Πώς αντιμετωπίζεται η παχυσαρκία ;

Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι αρκετά δύσκολη λόγω της πολυπαραγοντικής αιτιολογίας της. Η συντηρητική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας επιτυγχάνεται με την εκ θεμελίων αλλαγή του τρόπου ζωής του ατόμου. Συνεπώς, η αλλαγή αυτή προϋποθέτει την τροποποίηση των διατροφικών συνηθειών και τη ενίσχυση σωματικών δραστηριοτήτων. Ωστόσο, όσο εύκολα κι αν κάτι τέτοιο λέγεται και προτείνεται, η πραγματικότητα τις περισσότερες φορές είναι διαφορετική. Απαιτείται υπομονή και μεγάλη ψυχική αντοχή, κάτι το οποίο συνηθως δεν είναι εφικτό.

Η επικουρική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας περιλαμβάνει τη φαρμακευτική υποβοήθηση και φυσικά τη χειρουργική αντιμετώπιση. Η μεταβολική χειρουργική, όπως πια ονομάζονται το σύνολο των χειρουργικών παρεμβάσεων που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και των συνοδών νοσημάτων της, αποτελεί εξαιρετικά ασφαλή προσέγγιση στην αντιμετώπιση της πάθησης. Η σύγχρονη χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει διάφορες χειρουργικές μεθόδους:

• Επιμήκης γαστρεκτομή (sleeve)
• Γαστρική πτύχωση
• Γαστρική παράκαμψη (gastric bypass)
• Γαστρική παράκαμψη μίας αναστόμωσης (one-anastomosis gastric bypass)
• Χολοπαγκρεατική Εκτροπή

Κάθε μία από τις παραπάνω επεμβάσεις επιφέρει μοναδικά οφέλη, επιτυγχάνοντας σταδιακή απώλεια βάρους και αναστρέφοντας την χρόνια φλεγμονώδη διαδικασία της παχυσαρκίας.  Τόσο μέσω της απώλειας βάρους που επάγει η χειρουργική αντιμετώπιση, όσο και μέσω πολύπλοκων ειδικών μηχανισμών, επιτυγχάνεται η αναστροφή ή και πλήρης θεραπεία των περισσοτέρων νοσημάτων που συνοδεύουν την παχυσαρκία. Ως εκ τούτου, η μεταβολική χειρουργική αποτελεί την πιο σταθερή μέθοδο αντιμετώπισης της παχυσαρκίας με εξαιρετικά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.

Η παχυσαρκία είναι νόσος και η αντιμετώπισή της θα πρέπει να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα Η χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης προϋποθέτει έμπειρη χειρουργική ομάδα, διεπιστημονική συνεργασία, οργανωμένο νοσηλευτήριο και φυσικά την παροχή προχωρημένης λαπαροσκοπικής και ρομποτικής θεραπείας. Επικοινωνήστε με το Δρ. Χαράλαμπο Σπυρόπουλο ο οποίος κατέχει μακρόχρονη εμπειρία και εξειδίκευση στη χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.  Έχει εκτελέσει πολυάριθμες βαριατρικές επεμβάσεις και επανεπεμβάσεις (certified bariatric surgeon). Ο Δρ. Χαράλαμπος Σπυρόπουλος είναι Διευθυντής της Κλινικής Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Πεπτικού Συστήματος / Παχυσαρκίας & Διαβήτη της Κλινικής Metropolitan General και Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρίας Παχυσαρκίας (ΕΧΕΠ).